Zakelijk vs Persoonlijk gebruik

Veel van de portretten en werken die ik maak zijn voor persoonlijk gebruik. Ze krijgen een mooie plek in huis en in enkele gevallen wordt een digitaal bestand gebruikt voor het maken van verhuisberichten of trouwuitnodigingen. Dit valt allemaal onder persoonlijk gebruik. 

Stel je hebt een café en je wilt bijvoorbeeld een tekening van de gevel door mij laten maken en die tekening wordt vervolgens gebruikt op de website, menukaart of merchandise, dan wordt het werk gebruikt voor zakelijk gebruik en daarvoor gelden andere gebruiksregels en prijzen. Wil je een door mij gemaakt ontwerp graag voor zakelijk gebruik gebruiken? Super! Hier volgen een paar termen die belangrijk zijn om te kennen. 

Auteursrecht 

De auteursrecht ligt altijd bij de originele maker van het werk. De Engelse term voor auteursrecht is 'copyright’. In artikel 1 van de Auteurswet wordt het auteursrecht als volgt omschreven: ‘Het auteursrecht is het uit­sluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.' 

Licenties 

Met een licentie geef ik de opdrachtgever toestemming om mijn ontwerp te gebruiken voor een vooraf afgesproken doel, bijvoorbeeld een flyer. Het auteursrecht blijft ten allertijden bij mij, de maker. Dit betekent dat jij als opdrachtgever, ook na betaling van de factuur, mijn werk niet zomaar voor elk doeleinde mag gebruiken. 

In een licentie staat precies omschreven hoe, wat en waar het beeld/ontwerp door de opdrachtgever voor gebruikt mag worden, en of het gaat om een exclusieve of niet-exclusieve licentie. 

Exclusief of niet-exclusief

Bij exclusieve licenties wordt er afgesproken dat ik, de maker, de illustratie/ontwerp binnen een bepaalde tijdsperiode, niet voor andere doeleinden mag gebruiken.
Bij niet-exclusieve licenties heb ik als maker de vrijheid om de illustratie ook voor andere doeleinden te gebruiken, zolang dit niet in conflict is met het oorspronkelijke doel van de illustratie/het ontwerp.

Beperkt vs onbeperkt  

Stel je laat door mij een illustratie maken voor jouw café en we spreken af dat je dit ontwerp in eerste instantie alleen gebruikt voor de website, dan is dit een beperkte licentie. Stel je hebt het ontwerp een tijdje in gebruik en wilt het ontwerp ook gaan gebruiken voor de menukaarten, dan moeten we hier weer een nieuwe licentie voor afspreken.

Wil je niet telkens een nieuwe licentie aanvragen dan gaat de voorkeur vaak naar een onbeperkte licentie. Een onbeperkte licentie wordt ook wel een ‘afkoop’ genoemd en daarmee mag jij als opdrachtgever mijn werk onbeperkt gebruiken maar blijft het auteursrecht bij mij. 

Samenwerken 

Andere ondernemingen helpen bij het maken van een passende illustratie/ontwerp vind ik enorm fijn werk om te doen en te maken. Mocht je interesse hebben om samen te werken, neem dan hier contact op. Voor een eerste inschatting van het project is het volgende fijn om te weten; 

- Wat voor beeld/ontwerp je wilt laten maken (een foto als voorbeeld meesturen of moodboard helpt enorm!) 

- Waarvoor je het ontwerp wilt gebruiken (bijvoorbeeld; website, drukwerk, producten, boekomslag etc.) 

- Exclusieve of niet-exclusieve licentie? 

- Beperkt of onbeperkt gebruik?